کودکی مرحله بسیار مهم از لحاظ رشد جسمی و حتی رفتاری افراد از این مرحله به توجه زیاد از سمت والدین نیاز دارد تا سلامت جسمی و روحی کودک سنجیده شود.
چرا که پایه های زندگی برای بزرگسالی از همان کودک شکل می گیرد.
آزمایش های چکاپ در این دوره اگر به صورت منظم انجام شود به رشد کودک کمک می‌کند زیرا اگر عواملی بر روی رشد تاثیر گذار باشند و مانع رشد کودک با استفاده از این دوره می‌توان آن ها را تشخیص داد.
آزمایش های چکاپ ها به منظور تشخیص بیماری ها و نشانه های مستعد کننده بیماری در کودکان است که می تواند اختلال در روند تکامل و رشد کودک را به همراه داشته باشد.
پزشکان آزمایشات به منظور رشد کودکان توصیه می کنند در این مطلب قصد داریم شما را با انواع آزمایش هایی که برای کودکان تجویز میشود آشنا کنیم.
قند خون
دیابت بیماری است که در آن قند خون از حد طبیعی خود بالا تر می رود مقدار قند خون در بدن به واسطه هورمون انسولین و گلوکاگون کنترل می گردد.
در این بیماری بدن نمی‌تواند انسولین کافی را بسازد و در نتیجه قند خون افزایش پیدا می کند آمار افراد مبتلا به دیابت روز به روز به روز به افزایش است و دیابت در نوجوانان و کودکان سیر صعودی دارد.
تشخیص زود هنگام دیابت در کودکان و نوجوانان باعث می شود که بتوانیم تا حدودی آن را کنترل کنیم چرا که ابتدا در سن پایین تر به معنای مبتلا شدن به دیابت ثانویه در سنین بالا تر است.
در این افراد احتمال به وجود آمدن مشکلات قلبی نارسایی های کلیوی و برخی از نابینایی های جدی وجود دارد.
دیابت نوعی بیماری است که برای کودکان بسیار شایع تر است.
آزمایشات قند خونی که به صورت ناشتا انجام می شود برای تشخیص و ارزیابی نوع دیابت انجام می گیرد میزان نرمال fbs در گروه های سنی مختلف به شرح زیر است:
- در نوزادان 40_90 mg/dl
- کودکان بالای ۲ سال ۱۰۰/۶۰ mg/dl
- بالغین 74/106 mg/dl
تفسیر آزمایش قند خون در چکاپ کودکان
افزایش قند خون نشان دهنده مبتلا شدن به دیابت است ممکن است یک سری از مشکلات دیگر در پی افزایش و قند خون به وجود بیاید.
از جمله اختلال هورمونی با بزرگی بیش از حد بخش های مختلفی از بدن مثل دست یا پا را می گیرد که با آن آکرومگالی می‌گویند.
استرس شدید بیماری مزمن کلیه سندروم کوشینگ سرطان پانکراس پرکاری تیروئید پانکراتیت قند خون معمولا همراه با علائم تعریق گرسنگی تپش قلب و اضطراب به وجود می آید.
کاهش قند خون به ندرت دیده می شود و می تواند در بیماری های زیر دیده شود:
- افرادی که مبتلا به بیماری های کبدی هستند
- کم کاری تیروئید
- عفونت
- سکته قلبی
- نارسایی غدد فوق کلیوی
- نارسایی کلیه شدید
- ابتلا به تومور های ترشح کننده انسولین
چربی
چربی ها از بخش های ضروری برای رژیم غذایی هستند که مصرف زیاد آن ها می‌تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد.
یکی از مهم ترین چربی ها همان کلسترول می باشد که در بدن در دیواره های رگ های خونی به صورت رسوب باعث به وجود آمدن پلاکت می شود.
و در پی آن مشکلات قلبی و عروقی خودشان را نشان می دهند در صورت مصرف زیاد چربی مشکلات ژنتیکی هم پدیدار می شوند.
در بزرگسالان پلاکت هایی را به وجود می آورد که رگ ها و عروق را می بندند و به همین دلیل بررسی چربی خون در چه کار به کودکان هم ضروری است.
چندین نوع چربی در خون وجود دارد اما چربی های اصلی شامل کلسترول و تری گلیسیرید و چربی های خوب و بد است که توصیه می شود آزمایش چکاپ برای کودکان همه آن ها اندازه گیری شود.
دو نوع لیپوپروتئین در بدن هست که به آن لیپوپروتئین با چگالی پایین و لیپوپروتئین با چگالی بالا گفته می شود برخی از افراد آن ها را کلسترول بد و کلسترول خوب می نامند.
لیپوپروتئین با چگالی پایین ال دی ال
سطح بالایی ال دی ال باعث تجمع چربی در رگ ها و گرفتگی آن ها میشود این پلاکت ها باعث انسداد و در برخی از مواقع تخریب به رگ می شود.
در پی آن سکته مغزی و قلبی به وجود می آید میزان نرمال ال دی ال در کودکان کمتر از ۱۱۰ mg/DL و در بزرگسالان ۱۳۰ mg/dl است.
سطح بالای ال دی ال علائم ظاهری برای فرد به وجود نمی آورد به همین دلیل به صورت منظم باید کاری را انجام بدهید افزایش غیر طبیعی آن بیماری هایی مثل عروق کرونری قلب آترواسکلروزیس سکته مغزی سکته قلبی بیماری عروق کاروتید را به وجود می آورد.
پایین بودن سطح ال دی ال در خون بیماری های خاصی مثل سندروم کاهش لیپوپروتئین التهاب عفونت و پرکاری تیروئید را در پی دارد.
لیپوپروتئین با چگالی بالا hdl
hdl با کم شدن پلاک هایی که درون عروق هستند باعث آسان شدن جریان خون و باز نگه داشتن رگ ها می شوند بر خلاف چربی های ال ای دی ال بالا بودن میزان hdl نشانه سلامت بدن فرد می دهد.
همین دلیل به عنوان چربی خون و مفید برای خون شناخته شده است میزان نرمال hdl برای کودکان بیشتر است.
mg/dl پایین بودن اچ دی ال در کودکان می تواند خطراتی در بزرگسالی برای آنها به وجود بیاورد این خطرات مثل مشکلات بیماری قلبی عروقی است پایین بودن سطح نشان دهنده مصرف سیگار چاقی و دیابت هم می تواند باشد
تری گلیسیرید
تری گلیسیرید از انواع چربی ها است که در آزمایش فرزند باید وجود داشته باشد.
بدن کالری اضافه ی خود را صورت تری گلیسیرید در می آورد و در سلول های چربی ذخیره سازی می کند میزان نرمال تری گلیسیرید در پسران بین ۳۸ تا ۱۰۸ در کودکان دختر بین ۳۵ تا ۱۱۴ می باشد.
بالا بودن تری گلیسیرید خون به علت گوناگونی ممکن است به وجود بیاید عادت های ناسالم در سبک زندگی باعث افزایش سطح آن در خون می شود از جمله:
- مصرف بالای الکل
- چاقی و اضافه وزن
- استعمال دخانیات
- رژیم غذایی
- کربوهیدرات بالا و پروتئین کم
برخی از بیماری ها باعث افزایش تری گلیسیرید خون می شوند مثل:
- سیروز کبدی
- دیابت کم کاری تیروئید
- بیماری های کلیوی پانکراتیت
کلسترول
می‌توان گفت اصلی ترین تربیت در بدن وجود دارد کلسترول از این ماده تشکیل دهنده غشای سلول ها است به حفظ سلول ها می پردازد.
کلسترول برای ساخت و به وجود آوردن خیلی از هورمون ها مثل کورتیزول تستسترون آلدوسترون مورد استفاده قرار می گیرد.
آزمایش سی بی سی
در تفسیر آزمایش که برای چکاپ کودکان نوشته می شود پارامتری مثل آزمایش سی بی سی جز مه مترین پارامتر ها است در آن هموگلوبین خون سنجیده می شود.
هموگلوبین یکی از پروتئین های تشکیل دهنده قرمز می باشد که اکسیژن را از سمت ریه به بافت های دیگر بدن بر عهده دارد.
هموگلوبین در جابجایی کربن دی اکسید از بافت ها به ریه موثر است میزان نرمال هموگلوبین برای نوزادان و کودکان را در زیر بیان می کنیم.
نوزادان ۶ تا ۱۲ ماه در دختران چیزی حدود ۱۱.۳ تا ۱۴.۱ و در پسران ۱۱.۳ و ۱۴.۱ است در کودکان ۱ تا ۱۱ سال در دختران ۱۰.۹ تا ۱۵ و در پسران ۱۰.۹ تا ۱۵ است.
در نوجوانان ۱۱ تا ۱۵ سال در دختران ۱۱.۹ تا ۱۵ می باشد و در پسران ۱۲.۷ تا ۱۷.۷ می باشد کاهش هموگلوبین می تواند به دلیل کم خونی فقر آهن یا عوامل دیگری به وجود آید.
- اگر خونریزی در اثر جراحت یا زخم ها را داشته باشید
- فقر آهن
- بیماری های مغز استخوان
- آسیب فیزیکی به مغز استخوان
- نارسایی های کلیوی
- تالاسمی بیماری های خود ایمنی مزمن
چه زمانی آزمایش خون برای کودکان الزامی است؟
بسیاری از پزشکان و متخصصانی که در زمینه اطفال فعالیت دارند از روی شواهد و گفته والدین نمی توانند تشخیص قطعی خود را در مورد آسیب های پیش آمده برای کودکان اعلام نمایند.
در چنین شرایطی انجام آزمایش خون و آزمایش ادرار و مدفوع برای کودکان الزامی می باشد تا پزشکان بتوانند دقیق تر هر گونه بیماری که متوجه سلامتی کودکان می باشد را بررسی نمایند.
آزمایشاتی که برای کودکان انجام میشود تنوع زیادی دارند و این پزشک است که تعیین می کند در حال حاضر و با توجه به آسیب پیش آمده کدام آزمایش باید انجام پذیرد.
توجه داشته باشید که اگر کودکان به طور مرتب واکسن های مربوطه را تزریق کنند قطعاً از سایر آسیب ها و بیماری های مختلف در امان خواهند بود.
گاها پیش می آید که کودکان دردی را در ناحیه سر، گوش، چشم، دهان و یا شکم تجربه می کنند که قطعاً این موارد برای والدین نگران کننده بوده و پزشکان به دنبال روش های دقیق برای تشخیص عوارض احتمالی هستند.
همچنین اگر آسیبی در ناحیه گوارشی کودکان به وجود آید اختلال زیادی را برای سلامت آنها به همراه خواهد داشت.
با این حال انجام برخی از آزمایشات حتی از بدو تولد برای کودکان الزامی می باشد که نقش بسیار مهمی در سلامت آنها در بزرگسالی خواهد داشت.
بسیاری از آزمایشات برای بررسی دقیق و عملکرد درست سایر ارگان های حیاتی انجام میشود، در مواردی اگر پزشک تشخیص دهد که رشد کودک با اختلال مواجه شده است از طریق آزمایش خون سعی دارند تا کارکرد و میزان ترشح هورمون هایی مانند تیروئید را بررسی نمایند.
در مواردی پزشکان می توانند به واسطه چند آزمایش ساده میزان چربی و قند خون کودک را بررسی کرده تا متوجه شوند که آیا عارضه ای سلامت آنها را تهدید می کند یا خیر.
فشار خون کودکان باید از ۳ سالگی همانند یک فرد بزرگسال مورد ارزیابی قرار گیرد، البته به این معنا نیست که هر هفته فشار خون کودک را اندازه گیری کنید بلکه به تشخیص پزشک طی چکاپ های دوره ای که برای کودکان در نظر می گیرند این فرایند انجام می پذیرد.
در مواردی اگر پزشک تشخیص دهد که کمبودی در بدن کودکان وجود دارد تنها روش مطمئن برای بررسی آسیب های احتمالی انجام آزمایشات تخصصی است.
معمولاً بررسی کم خونی و یا هرگونه مسمومیت در بدن کودکان به واسطه انجام آزمایش مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرد.
کودکانه هم مانند افراد بزرگسال باید آزمایشات و بررسی های تکمیلی را تحت نظر متخصصان و پزشکان با تجربه انجام دهند تا مبادا آسیب های احتمالی برای سلامت آنها خطرآفرین باشند.
در هر صورت زمانی که با عوارض احتمالی و یا جزئی و شدید به پزشک مراجعه می کنید متخصصان چندین آزمایش را برای کودکان در نظر گرفته و والدین موظفند که در مراکز درمانی معتبر فرآیندهای خواسته شده توسط پزشک را انجام دهند با این کار می توانند هر گونه آسیب را از سلامت کودک خود دور کرده و از هرگونه مشکلات داخلی مطلع خواهند شد.
با این حال بهتر است که هر گونه تغییر در رفتار کودکان و یا احساس درد در نواحی مختلف بدن آنها را جدی بگیرید و نباید ساده از کنار آسیب های جسمانی آنها عبور کرد.
