اسهال چیست؟
یکی از مهمترین فرایندهایی که بدن انسان به صورت طبیعی ممکن است روزانه یک یا چند بار انجام دهد، دفع مدفوع می باشد.
اما باید بدانید که دفع مدفوع تاثیر بسیار زیاد و ارتباط مستقیمی با سلامت افراد دارد، به همین دلیل کسانی که با مشکلاتی مانند یبوست و اسهال مواجه هستند در معرض آسیب ها و بیماری های خطرناکی قرار می گیرند.
اگر دفع مدفوع از حالت طبیعی دچار تغییراتی شود، ممکن است در چنین شرایطی فرد اسهال را نیز تجربه کند.
اسهال معمولاً به مدفوع شل و آبکی گفته میشود که ممکن است برای همه افراد در طول سال چندین بار اتفاق بیفتد، و معمولا بین ۲ تا ۳ روز بهبود پیدا می کند.
اما برخی از افراد ممکن است اسهال را در طولانی مدت و یا برای دفعات بیشتر تجربه کنند، که گاها با مشکلاتی مانند سندروم روده تحریک پذیر مواجه هستند.
اسهال در کودکان می تواند نشانه ای از بروز مشکلات، آسیب ها و بیماری های مختلف باشد و حتما باید به آن توجه کرده و در صورت ادامه دار شدن حتما باید به پزشک مراجعه نمایید.
اسهال بر اساس میزان شل بودن و آبکی بودن، رنگ و بویی که دارد می تواند نشان دهنده عوارض مختلف باشد.
اسهال در کودکان در مواقع بسیار زیادی کاملا طبیعی بوده و به دلیل تغذیه آنها خواهد بود، اما اگر این عارضه ادامه پیدا کند می تواند نشان دهنده مشکلات و بیماری های داخلی باشد که حتماً باید به صورت جدی بررسی گردد.
عوامل موثر بر بروز اسهال کودکان
عوامل موثر بر بروز اسهال در کودکان و بزرگسالان با یکدیگر متفاوت است، اما همواره باید بدانید که اسهال ناشی از عملکرد نادرست سیستم گوارشی بوده که در برخی مواقع می تواند آسیب ها و مشکلات مختلف را برای افراد به همراه آورد.
اگر کودک به غذاهای خاص آلرژی پیدا کند ممکن است هنگام دفع با اسهال مواجه شود.
در هر صورت باید بدانید که مصرف این خوراکی ها می تواند آسیب های جانبی را به همراه داشته باشد و باید از مصرف آنها خودداری شود.
عفونت در ناحیه روده ها نیز می تواند باعث بروز اسهال گردد.
البته برخی از داروها، تیروئید پرکار و مشکلات دیگر مانند بروز سرطان ها و هرگونه جراحی در سیستم گوارش عاملی برای بروز اسهال کودکان خواهد بود.
نکته ای که در مورد اسهال باید بدانید این است که اسهال علاوه بر مشکلاتی که برای روده به همراه دارد می تواند فرد را با آسیب ها و کمبود های زیادی مواجه کند، زیرا اگر مدفوع به صورت اسهال خارج شود روده ها قدرت جذب مواد ارزشمند و ویتامین ها را نداشته و ممکن است کودک با مشکل مواجه شود.
علائم اسهال در کودکان
همواره باید بدانید که بروز مشکلات معمولی مانند اسهال برای بزرگسالان قابل کنترل و قابل درمان خواهد بود اما چنین عارضه ای برای کودکان سخت تر بوده و نمی توانند شرایط جسمانی خود را به خوبی کنترل کنند.
اسهال در کودکان علائم مختلفی دارد که از مهمترین و شایعترین آنها می توان به نفخ شکم اشاره کرد.
البته در چنین شرایطی کودکان احساس فوری به تخلیه روده پیدا می کنند و ممکن است حالت تهوع و استفراغ را نیز تجربه کنند.
اگر اسهال درمان نشود در طولانی مدت علائمی مانند تب، کاهش وزن و یا وجود خون در مدفوع را نشان خواهد داد اگر اسهال و یا مدفوع آبکی بیش از سه روز اتفاق بیفتد حتما باید اقدامات لازم را انجام دهید.
در چنین شرایطی متخصصان توصیه می کنند که حتماً از آب کافی استفاده کنید و در صورت لزوم سرم های قند تزریق کنید تا با بروز اسهال بدن دچار کم آبی بسیار شدید نشود و به دنبال آن ممکن است کاهش وزن، بی حالی شدید و خستگی مفرد را برای افراد به همراه آورد.
علائم اسهال خطرناک در کودکان
اسهال معمولاً علائم و نشانه های خاصی ندارد و فقط می توانید با مدفوع آبکی، نفخ و یا درد در ناحیه شکم از آن مطلع شوید.
در برخی مواقع اسهال می تواند به عارضه ای خطرناک تبدیل شود که در صورت مشاهده هر کدام از علائم باید به پزشک مراجعه نمایید.
اگر هنگام اسهال درد بسیار شدید در ناحیه شکم و یا پایین کمر را تجربه می کنید باید بدانید که این اصلاً طبیعی نبوده و همچنین می تواند نشانه ای از بروز مشکلات داخلی باشد.
اسهال اگر بیش از دو الی سه روز ادامه پیدا کند قطعاً سیستم گوارشی شما دچار مشکلات جدی تر شده که باید حتماً طی انجام آزمایشات و چکاپ های مختلف بررسی شود.
اگر به همراه اسهال خون و یا نقاط سیاه و لخته خون مشاهده میشود و به دنبال آن تب بالا طی ۲۴ ساعت را تجربه می کنید باید بدانید که این و اسهال کامل خطرناک است.
اگر در کنار اسهال احساس می کنید که رنگ ادرار شما تیره میشود، ضربان قلب سریعتر و سردرد بسیار زیاد و حالت بی قرار و گیجی دارید باید بدانید که این عارضه بسیار خطرناک است و می تواند برای کودکان آسیب ها و مشکلات جدی تری را به همراه آورد.
سیستم گوارشی آنها برای مدت زمان طولانی بیمار خواهد شد و بهتر است در صورت مشاهده هر کدام از این علائم سریعاً به پزشک مراجعه کرده و اقدامات لازم را برای درمان انجام دهید.
درمان مناسب برای اسهال کودکان
بروز اسهال برای همه افراد به ویژه کودکان امری کاملا عادی و طبیعی خواهد بود، که البته می توانید در صورت بروز این عارضه با روش های ساده اقدامات لازم را انجام داده و اسهال را نیز بهبود ببخشید.
اگر بتوانید به واسطه مصرف خوراکی های مانند برنج سفید، سیب زمینی، موز، سیب و نان سفید اسهال را درمان کنید عوارض جانبی آن را متحمل نشده و با اصلاح رژیم غذایی و گنجاندن موادی مانند گوشت گاو، بوقلمون و ماهی می توانید اسهال را نیز بهبود ببخشید.
اما باید بدانید که در صورت ادامه دار شدن اسهال در کودکان و اگر رژیم غذایی اصلاح شده افاقه نکرد حتما باید به پزشک مراجعه نمایید، تا متخصصان بتوانند از طریق مصرف آنتی بیوتیک هر گونه عفونت را بهبود بخشیده و اسهال را نیز درمان کنند.
داروهای خاصی برای درمان اسهال استفاده می شود تا بتوانند سندروم روده تحریک پذیر را بهبود بخشیده و از تشدید بیش از حد اسهال جلوگیری نمایند.
همواره توجه داشته باشید که با بروز اسهال بدن کودکان دچار کم آبی بسیار شدید شده که می تواند مشکلات جانبی را برای آنها به همراه آورد، در صورت ابتلا به اسهال بهتر است ابتدا روش های درمانی مناسب را در پیش گرفته و مصرف آب آشامیدنی سالم را تا حد زیادی افزایش دهید.
بهتر است که حتماً پس از خروج از سرویس بهداشتی دست های خود را با صابون شسته تا میکروب ها و آلودگی ها به سایر قسمت های بدن انتقال پیدا نکنند.
زمانی که کودکان برای درمان اسهال به مراکز درمانی مراجعه می کنند، متخصصان ابتدا آزمایش خون، کلونوسکوپی و چکاپ های لازم را برای آنها تجویز کرده تا بتوانند با نتیجه مطمئن روش های درمانی را برای اسهال آغاز کنند.
در هر صورت باید بدانید که اسهال قابل درمان خواهد بود، اما حتما باید عامل بروز این آسیب شناسایی و درمان شود، در غیر این صورت اگر عامل اصلی اسهال به قوت خود باقی بماند ممکن است در دوره کوتاه مدت مجددا کودک را دچار اسهال کرده و آسیب های بیشتری را برای آن به همراه آورد.
ضرورت کنترل اسهال در کودکان
هرگونه اختلال در سیستم گوارشی افراد در صورت عدم کنترل می تواند به عارضه جدی تبدیل شود، البته باید بدانید که سیستم گوارشی باید روزانه فعالیت درست و به اندازه ای داشته باشد تا بتوانید از سلامت جسمانی خود اطمینان حاصل نمایید.
برخی از بیماری ها و جذب آلودگی در ناحیه روده ها در اغلب موارد منجر به بروز اسهال میشود که این فرایند در کودکان بسیار شایع است.
کودکان به دلیل شناخت محدودی که از اطراف خود دارند ممکن است به واسطه یک دست آلوده و خوردن خوراکی های ناسالم با اسهال روبرو شوند.
اما پزشکان و متخصصان بروز اسهال را نهایتا برای چند روز بی خطر دانسته و در صورت ادامه دار شدن به والدین توصیه می کنند سریعا اقدامات لازم را جهت کنترل آن انجام دهند.
کودکان به دلیل کم شدن آب بدن عوارضی مانند بی حالی، خواب آلودگی و خستگی، حالت تهوع، استفراغ و تب را در حد خفیف تا شدید تجربه خواهند کرد.
اما باید بدانید که اگر اسهال با تب همراه شود عارضه ای جدی و خطرناک به شمار آمده و باید کودک خیلی فوری و سریع تحت درمان قرار بگیرد.
گاها آسیب گوارشی کوچکی مانند اسهال می تواند به مشکلی بزرگ و جدی تبدیل شود و این اتفاق زمانی می افتد که فرد نسبت به عرضه پیش آمده بی اهمیت باشد.
همانطور که می دانید کم آب شدن بدن خطرات و عوارض زیادی را به همراه داشته و اختلالات بسیار گسترده ای را در سیستم گوارشی به وجود می آورد به همین دلیل است که پزشکان توصیه و تاکید فراوان دارند به محض بروز اسهال و در صورت ادامه دار شدن این آسیب حتما به پزشک مراجعه نمایید تا روش های مناسب برای کنترل آن انجام شود.
در مواردی پزشکان برای پیشگیری از کم آبی بدن تزریق سرم و مصرف انواع مایعات را برای بیماران الزامی می دانند، حال تصور کنید که بدن کودکان به دلیل ضعف بیشتر ممکن است نسبت به این عوارض واکنش های شدیدتری نشان دهد و مشکلات مختلف را نیز تجربه کنند.
بهتر است که نسبت به سلامت کودکان حساس تر و هوشیارتر باشید و اگر متوجه میشوید که اسهال برای آنها اتفاق افتاده بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه نمایید تا علاوه بر علت یابی این عارضه فرایندهای کنترلی نیز انجام شود.
عموم پزشکان از جمله دکتر سمانه عبدالمحمدی بر این باور که اسهال در کودکان و بزرگسالان باید خیلی سریع کنترل و برطرف شود اگر متوجه میشوید که اسهال در کودکان با علائمی مانند تب و کاهش وزن همراه است باید به بیماری های خطرناک تر نیز مشکوک شد.
اگر پزشکان فرایندهای کنترلی را انجام دهند و نتیجه مطلوب حاصل نشود متخصصان انجام آزمایشات تخصصی تر را الزامی می دانند.
در اغلب موارد بروز اسهال برای کودکان نشأت گرفته از موجودات انگلی، باکتری ها و ویروس ها خواهد بود که باید هر چه سریع تر از بدن پاکسازی شوند.
در مواردی پزشکان اسهال طولانی مدت در کودکان را ناشی از بیماری های مربوط به هورمون ها دانسته و البته عفونت های مزمن و یا سوء هاضمه می تواند منجر به بروز این بیماری و آسیب شود.
در کل اسهال را با هر شکل و رنگی که هست باید جدی گرفت و پیش از انجام روش های درمانی خانگی با پزشکان و متخصصان مشورت کنید.
